تزریقات:

تزریقات برای رساندن مستقیم داروهای مایع، مایعات یا مواد مغذی به بدن مورد استفاده قرار می گیرند .

متخصصان از این روش برای تزریق انواع دارو و واکسن ها به رگ، عضله، پوست یا استخوان افراد استفاده می کنند.

متخصص می تواند داروهای زیادی را با این روش به نواحی مختلف بدن تزریق کند .

مناسبت ترین نوع تزریق به شرایط بیمار وابسته است . همچنین تزریق ها بسته به هدف دارو یا ماده موجود در آن متفاوت است .

بیشتر تزریقات شامل سرنگ و سوزن هستند. همچنین پزشک می تواند از دستگاه جدیدتری از جمله انژکتور خودکار و جت استفاده کند.

انواع تزریقات:

1. تزریق داخل وریدی (Intravenous injections)

پزشکان از تزریق داخل ورید به منظور ورود مستقیم داروها به رگ استفاده می کنند.

تحقیقاتی در سال 20015  انجام شد نشان داد که تزریق مستقیم دارو به جریان خون، سبب جذب سریع آن می شود. همچنین در سال2019  ثابت شد که تزریق داخل وریدی سبب واکنش فوری بدن خواهد شد.

پزشکان متخصص، تزریق درون وریدی داروها را به دو نوع تک دوز یا تزریق طی چند ساعت تقسیم می کنند.

استفاده تزریق داخل وریدی شامل موارد زیر میشود:

• تزریق خون یا فرآورده های خونی
• بی حسی موضعی و عمومی برای افرادی که باید تحت عمل جراحی قرار بگیرند.
• تزریق انواع سرم، محلول های مایع و الکترولیت ها برای افراد دچار کم آبی بدن (دهیدراتاسیون)
• تجویز داروهای مسکن به بیماران در اورژانس یا پس از عمل جراحی
• تزریق مواد مغذی به افرادی که به شدت دچار سوء تغذیه هستند.
• تزریق آهن به افراد مبتلا به کمبود شدید آهن
• تزریق استروئیدها از جمله دگزامتازون
• تزریق داروهای شیمی درمانی برای افراد مبتلا به سرطان
• تزریق آنتی بادی های مونوکلونال برای درمان کووید 19
• تزریق رنگ کنتراست برای انجام آزمایشات تصویربرداری خاص

نواحی متداول جهت تزریق درون وریدی (IV)، عموما مناطقی هستند که در آنها رگ به پوست نزدیک است. که عبارتند از:

• پشت دست ها
• جلو و پشت بخش تحتانی بازو
• فرورفتگی جلوی آرنج

بر اساس استانداردهای تزریق انجمن پرستاران در سال 2016، پزشکان می توانند از رگ های پای نوزادانی که هنوز راه رفتن را شروع نکرده اند نیز برای تزریق درون وریدی (IV) استفاده کنند.

2. تزریق عضلانی (Intramuscular Injections)

عضلات دارای منابع خونی غنی هستند و به بدن در جذب سریع دارو کمک می کنند . پزشکان از تزریقات عضلانی برای انتقال دارو به بافت عضلانی فرد استفاده می کنند.

کاربردهای متداول تزریقات عضلانی عبارتند از:

• تزریق بیشتر انواع واکسن ها – براساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)
• تجویز دارو برای بیمارانی که قادر به استفاده از روش های متداول نیستند.
• تجویز آنتی بیوتیک ها از جمله پنی سیلین و استرپتومایسین
• تجویز هورمون ها از جمله تستوسترون و مدروکسی پروژسترون
• تزریق کورتیکواستروئیدها برای التهاب یا واکنش های آلرژیک

همچنین افراد مبتلا به ام اس به این نوع تزریق نیاز خواهند داشت.

نواحی توصیه شده برای تزریق عضلانی عبارتند از:

• عضله شانه و بالای بازو
• عضله خارجی ناحیه فوقانی ران
• لگن

بر اساس مطالعات انجام شده در سال 2014، پزشکان برای پیشگیری از آسیب احتمالی به عصب سیاتیک از انجام تزریق عضلانی در ناحیه باسن خودداری می کنند.

3. تزریق زیرجلدی (Subcutaneous Injections)

متخصصان تزریق زیرجلدی را در بافت چربی زیر پوست و روی بافت عضله انجام می دهند. در این روش از سوزن های ریزتر به جهت اطمینان از ورود دارو به بافت چربی (و نه عضله) استفاده می شود.

یک مطالعه در سال 2017 بیان داشت که بافت زیرجلدی بر خلاف بافت عضله دارای رگ های خونی کمتری است. وجود سلول های خونی کمتر به بدن اجازه می دهد تا دارو را به آرامی و در طول یک دوره زمانی جذب کند.

تزریق زیرجلدی درد کمتری داشته و احتمال واکنش به آن از جمله بروز عفونت کمتر خواهد بود.

کاربردهای متداول تزریق زیرجلدی عبارتند از:

• تزریق انواع واکسن سرخک (MMR) وآبله مرغان (واریسلا)
• تزریق داروهای ضد درد مسکن از جمله فنتانیل و مورفین
• تزریق انسولین برای دیابت
• تزریق هپارین یا رقیق کننده خون
• تزریق برخی داروهای تجویزی در خانه از جمله دوپیلوماب (Dupixent) و داروهای باروری

افراد مبتلا به اختلال لخته شدن خون نیز باید واکسن ها را به صورت زیرجلدی دریافت کنند.

نواحی متداول برای انجام تزریق زیرجلدی عبارتند از:

• ناحیه بیرونی یا پشت بازو
• ناحیه جلو و بیرونی بالای ران
• ناحیه شکم

متخصصان تزریق داخل جلدی را با ایجاد یک برآمدگی کوچک و دقیقا زیر سطح پوست انجام می دهند.

بر اساس راهنمای بالینی منتشر شده در سال 2015، این روش تزریق طولانی ترین زمان جذب را خواهد داشت.

کاربردهای متداول تزریق داخل جلدی عبارتند از:

• آزمایش آلرژی
• غربالگری سل
• تزریق انواع واکسن آنفولانزا (Fluzone ID)

متخصصان برای انجام این تزریق اغلب از قسمت هایی از بدن که موهای کوتاه دارد استفاده می کنند. به طور معمول این نواحی شامل سطح داخلی ساعد و قسمت فوقانی کمر و زیر کتف هستند. لازم به ذکر است که محل تزریق داخل جلدی نباید دارای زخم، بثورات پوستی و خال باشد.

4. تزریق داخل استخوانی (Intraosseous Injections)

بر اساس نتایج یک بررسی سیستمایتک در سال 2016، متخصصان از این روش برای موارد اضطراری استفاده می کنند، زیرا دسترسی به این ناحیه دشوار یا غیرممکن خواهد بود.

مغز استخوان دارای منابع خونی غنی است که به طور مستقیم به سیستم گردش خون متصل می شود.

برای انجام تزریق داخل استخوانی پزشک متخصص از یک سوزن مخصوص برای سوراخ کردن مغز استخوان و رسیدن دارو به سیاهرگ استفاده می کند.

متخصصان از تزریق داخل استخوانی به عنوان سریعترین روش برای دریافت مایعات، داروها و فرآورده های خونی به بیماران دارای شرایط اورژانسی استفاده می کنند. ا

ین شرایط عبارتند از:

• صدمات شدید ناشی از تصادفات یا افتادن
• عوارض زایمان
• اوردوز دارو
• مسمومیت تصادفی
• ناراحتی تنفسی
• تشنج های طولانی یا پشت سر هم
• برق گرفتگی
• شوک انسولین
• تجویز دارو برای بیمار مبتلا به شوک سپتیک
• سکته مغزی
• ایست قلبی
• تزریق بی حسی موضعی برای افرادی که تحت عمل های پیچیده دندانپزشکی از جمله عصب کشی قرار می گیرند.
• تزریق داروهای ضد درد برای بیماران در مرحله پایانی بیماری

نواحی متداول برای تزریق داخل استخوانی عبارتند از:

• استخوان ساق پا
• استخوان ران
• استخوان بالای بازو

تزریق داخل استخوانی روشی موثر برای دسترسی سریع به سیاهرگ در همه گروه های سنی است.

عوارض جانبی انواع تزریق ها

انواع تزریق ها برای واکسن، سرم، داروها و غیره سبب بروز عوارض جانبی خواهند شد.

بیشتر این موارد از جمله درد در بازو یا تب خفیف و جزئی خواهند بود. بر اساس اعلام CDC، این عوارض جانبی جزئی طی چند روز برطرف خواهند شد.

با این وجود، عوارض جانبی و خطرات کمتر شایع در پی همه انواع تزریق های دارو، سرم، واکسن و … رخ می دهند.

این موارد عبارتند از:

• درد مداوم یا شدید در محل تزریق
• قرمزی، تورم، گرما یا علائم عفونت
• آبسه یا تجمع چرک در محل تزریق
• حالت تهوع، استفراغ یا سرگیجه
• واکنش آلرژیک
• آسیب به بافت های زیرین
• آسیب به اعصاب مجاور
• آسیب به استخوان یا بروز عفونت
• خونریزی بیش از حد به ویژه در افراد دارای اختلالات خونریزی
• تشکیل لخته خون بزرگ در محل تزریق
• غش

همچنین ممکن است بیماری های عفونی از جمله هپاتیت C از طریق تماس با خون فرد آلوده منتقل شوند.

طبق توصیه CDC، پرسنل مراقبت های بهداشتی برای پیشگیری از عوارض تزریق باید در مورد استفاده ایمن از سوزن، سرنگ و داروهای تزریقی مراقب باشند.

خلاصه مطالب:

معمولا افراد در مراکز درمانی و خانه و به جهت پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری های مختلف از انواع تزریق ها برای واکسن، سرم و انواع داروها استفاده می کنند.

متخصصان از این روش ها برای تزریق انواع واکسن، سرم سایر داروها به رگ، عضله، پوست یا استخوان افراد استفاده می کنند.

عوارض جانبی شایع تزریقات شامل درد، تورم یا قرمزی در محل تزریق خواهند بود. اغلب این عوارض جانبی طی چند روز برطرف خواهند شد.

البته این عوارض جانبی با تکنیک صحیح و انتخاب درست ناحیه تزریق توسط متخصص (به ویژه در مورد واکسن ها) به ندرت رخ خواهند داد.

تزریقات:

تزریقات برای رساندن مستقیم داروهای مایع، مایعات یا مواد مغذی به بدن مورد استفاده قرار می گیرند .

متخصصان از این روش برای تزریق انواع دارو و واکسن ها به رگ، عضله، پوست یا استخوان افراد استفاده می کنند.

متخصص می تواند داروهای زیادی را با این روش به نواحی مختلف بدن تزریق کند .

مناسبت ترین نوع تزریق به شرایط بیمار وابسته است . همچنین تزریق ها بسته به هدف دارو یا ماده موجود در آن متفاوت است .

بیشتر تزریقات شامل سرنگ و سوزن هستند. همچنین پزشک می تواند از دستگاه جدیدتری از جمله انژکتور خودکار و جت استفاده کند.

انواع تزریقات:

1. تزریق داخل وریدی (Intravenous injections)

پزشکان از تزریق داخل ورید به منظور ورود مستقیم داروها به رگ استفاده می کنند.

تحقیقاتی در سال 20015  انجام شد نشان داد که تزریق مستقیم دارو به جریان خون، سبب جذب سریع آن می شود. همچنین در سال2019  ثابت شد که تزریق داخل وریدی سبب واکنش فوری بدن خواهد شد.

پزشکان متخصص، تزریق درون وریدی داروها را به دو نوع تک دوز یا تزریق طی چند ساعت تقسیم می کنند.

استفاده تزریق داخل وریدی شامل موارد زیر میشود:

• تزریق خون یا فرآورده های خونی
• بی حسی موضعی و عمومی برای افرادی که باید تحت عمل جراحی قرار بگیرند.
• تزریق انواع سرم، محلول های مایع و الکترولیت ها برای افراد دچار کم آبی بدن (دهیدراتاسیون)
• تجویز داروهای مسکن به بیماران در اورژانس یا پس از عمل جراحی
• تزریق مواد مغذی به افرادی که به شدت دچار سوء تغذیه هستند.
• تزریق آهن به افراد مبتلا به کمبود شدید آهن
• تزریق استروئیدها از جمله دگزامتازون
• تزریق داروهای شیمی درمانی برای افراد مبتلا به سرطان
• تزریق آنتی بادی های مونوکلونال برای درمان کووید 19
• تزریق رنگ کنتراست برای انجام آزمایشات تصویربرداری خاص

نواحی متداول جهت تزریق درون وریدی (IV)، عموما مناطقی هستند که در آنها رگ به پوست نزدیک است. که عبارتند از:

• پشت دست ها
• جلو و پشت بخش تحتانی بازو
• فرورفتگی جلوی آرنج

بر اساس استانداردهای تزریق انجمن پرستاران در سال 2016، پزشکان می توانند از رگ های پای نوزادانی که هنوز راه رفتن را شروع نکرده اند نیز برای تزریق درون وریدی (IV) استفاده کنند.

2. تزریق عضلانی (Intramuscular Injections)

عضلات دارای منابع خونی غنی هستند و به بدن در جذب سریع دارو کمک می کنند . پزشکان از تزریقات عضلانی برای انتقال دارو به بافت عضلانی فرد استفاده می کنند.

کاربردهای متداول تزریقات عضلانی عبارتند از:

• تزریق بیشتر انواع واکسن ها – براساس اعلام مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ها (CDC)
• تجویز دارو برای بیمارانی که قادر به استفاده از روش های متداول نیستند.
• تجویز آنتی بیوتیک ها از جمله پنی سیلین و استرپتومایسین
• تجویز هورمون ها از جمله تستوسترون و مدروکسی پروژسترون
• تزریق کورتیکواستروئیدها برای التهاب یا واکنش های آلرژیک

همچنین افراد مبتلا به ام اس به این نوع تزریق نیاز خواهند داشت.

نواحی توصیه شده برای تزریق عضلانی عبارتند از:

• عضله شانه و بالای بازو
• عضله خارجی ناحیه فوقانی ران
• لگن

بر اساس مطالعات انجام شده در سال 2014، پزشکان برای پیشگیری از آسیب احتمالی به عصب سیاتیک از انجام تزریق عضلانی در ناحیه باسن خودداری می کنند.

3. تزریق زیرجلدی (Subcutaneous Injections)

متخصصان تزریق زیرجلدی را در بافت چربی زیر پوست و روی بافت عضله انجام می دهند. در این روش از سوزن های ریزتر به جهت اطمینان از ورود دارو به بافت چربی (و نه عضله) استفاده می شود.

یک مطالعه در سال 2017 بیان داشت که بافت زیرجلدی بر خلاف بافت عضله دارای رگ های خونی کمتری است. وجود سلول های خونی کمتر به بدن اجازه می دهد تا دارو را به آرامی و در طول یک دوره زمانی جذب کند.

تزریق زیرجلدی درد کمتری داشته و احتمال واکنش به آن از جمله بروز عفونت کمتر خواهد بود.

کاربردهای متداول تزریق زیرجلدی عبارتند از:

• تزریق انواع واکسن سرخک (MMR) وآبله مرغان (واریسلا)
• تزریق داروهای ضد درد مسکن از جمله فنتانیل و مورفین
• تزریق انسولین برای دیابت
• تزریق هپارین یا رقیق کننده خون
• تزریق برخی داروهای تجویزی در خانه از جمله دوپیلوماب (Dupixent) و داروهای باروری

افراد مبتلا به اختلال لخته شدن خون نیز باید واکسن ها را به صورت زیرجلدی دریافت کنند.

نواحی متداول برای انجام تزریق زیرجلدی عبارتند از:

• ناحیه بیرونی یا پشت بازو
• ناحیه جلو و بیرونی بالای ران
• ناحیه شکم

متخصصان تزریق داخل جلدی را با ایجاد یک برآمدگی کوچک و دقیقا زیر سطح پوست انجام می دهند.

بر اساس راهنمای بالینی منتشر شده در سال 2015، این روش تزریق طولانی ترین زمان جذب را خواهد داشت.

کاربردهای متداول تزریق داخل جلدی عبارتند از:

• آزمایش آلرژی
• غربالگری سل
• تزریق انواع واکسن آنفولانزا (Fluzone ID)

متخصصان برای انجام این تزریق اغلب از قسمت هایی از بدن که موهای کوتاه دارد استفاده می کنند. به طور معمول این نواحی شامل سطح داخلی ساعد و قسمت فوقانی کمر و زیر کتف هستند. لازم به ذکر است که محل تزریق داخل جلدی نباید دارای زخم، بثورات پوستی و خال باشد.

4. تزریق داخل استخوانی (Intraosseous Injections)

بر اساس نتایج یک بررسی سیستمایتک در سال 2016، متخصصان از این روش برای موارد اضطراری استفاده می کنند، زیرا دسترسی به این ناحیه دشوار یا غیرممکن خواهد بود.

مغز استخوان دارای منابع خونی غنی است که به طور مستقیم به سیستم گردش خون متصل می شود.

برای انجام تزریق داخل استخوانی پزشک متخصص از یک سوزن مخصوص برای سوراخ کردن مغز استخوان و رسیدن دارو به سیاهرگ استفاده می کند.

متخصصان از تزریق داخل استخوانی به عنوان سریعترین روش برای دریافت مایعات، داروها و فرآورده های خونی به بیماران دارای شرایط اورژانسی استفاده می کنند. ا

ین شرایط عبارتند از:

• صدمات شدید ناشی از تصادفات یا افتادن
• عوارض زایمان
• اوردوز دارو
• مسمومیت تصادفی
• ناراحتی تنفسی
• تشنج های طولانی یا پشت سر هم
• برق گرفتگی
• شوک انسولین
• تجویز دارو برای بیمار مبتلا به شوک سپتیک
• سکته مغزی
• ایست قلبی
• تزریق بی حسی موضعی برای افرادی که تحت عمل های پیچیده دندانپزشکی از جمله عصب کشی قرار می گیرند.
• تزریق داروهای ضد درد برای بیماران در مرحله پایانی بیماری

نواحی متداول برای تزریق داخل استخوانی عبارتند از:

• استخوان ساق پا
• استخوان ران
• استخوان بالای بازو

تزریق داخل استخوانی روشی موثر برای دسترسی سریع به سیاهرگ در همه گروه های سنی است.

عوارض جانبی انواع تزریق ها

انواع تزریق ها برای واکسن، سرم، داروها و غیره سبب بروز عوارض جانبی خواهند شد.

بیشتر این موارد از جمله درد در بازو یا تب خفیف و جزئی خواهند بود. بر اساس اعلام CDC، این عوارض جانبی جزئی طی چند روز برطرف خواهند شد.

با این وجود، عوارض جانبی و خطرات کمتر شایع در پی همه انواع تزریق های دارو، سرم، واکسن و … رخ می دهند.

این موارد عبارتند از:

• درد مداوم یا شدید در محل تزریق
• قرمزی، تورم، گرما یا علائم عفونت
• آبسه یا تجمع چرک در محل تزریق
• حالت تهوع، استفراغ یا سرگیجه
• واکنش آلرژیک
• آسیب به بافت های زیرین
• آسیب به اعصاب مجاور
• آسیب به استخوان یا بروز عفونت
• خونریزی بیش از حد به ویژه در افراد دارای اختلالات خونریزی
• تشکیل لخته خون بزرگ در محل تزریق
• غش

همچنین ممکن است بیماری های عفونی از جمله هپاتیت C از طریق تماس با خون فرد آلوده منتقل شوند.

طبق توصیه CDC، پرسنل مراقبت های بهداشتی برای پیشگیری از عوارض تزریق باید در مورد استفاده ایمن از سوزن، سرنگ و داروهای تزریقی مراقب باشند.

خلاصه مطالب:

معمولا افراد در مراکز درمانی و خانه و به جهت پیشگیری، تشخیص و درمان بیماری های مختلف از انواع تزریق ها برای واکسن، سرم و انواع داروها استفاده می کنند.

متخصصان از این روش ها برای تزریق انواع واکسن، سرم سایر داروها به رگ، عضله، پوست یا استخوان افراد استفاده می کنند.

عوارض جانبی شایع تزریقات شامل درد، تورم یا قرمزی در محل تزریق خواهند بود. اغلب این عوارض جانبی طی چند روز برطرف خواهند شد.

البته این عوارض جانبی با تکنیک صحیح و انتخاب درست ناحیه تزریق توسط متخصص (به ویژه در مورد واکسن ها) به ندرت رخ خواهند داد.